سنسور موقعیت دریچه گاز
سنسور دریچه گاز چیست؟
سنسور دریچه گاز یا سنسور موقعیت دریچه گاز (Throttle Position Sensor) یا TPS یک نوع مقاومت از نوع پتانسیومتر است که به صورت الکتریکی به ECU خودرو داده ارسال می کند.
مقدار مقاومت آن به حرکت مکانیکی که به واسطه فشردن پدال گاز توسط راننده ایجاد می شود وابسته است.
محل قرارگیری
سنسور دریچه گاز همانطور که از نام آن پیداست بر روی بدنه دریچه گاز خودرو قرار می گیرد.
پولک دریچه گاز از یک سمت به سیم گاز و از سمت دیگر به سنسور دریچه گاز متصل می شود.
با فشردن پدال گاز و تغییر موقعیت دریچه هوا مقاومت سنسور دریچه گاز تغییر کرده و این تغییر مقاومت به صورت اطلاعات به ECU انتقال داده می شود.
ECU بر اساس میزان باز بودن دریچه هوا، مقدار پاشش سوخت را که توسط سوزن انژکتور انجام می شود را تنظیم می کند.
بنابراین مشخص است که اگر سنسور دریچه گاز در اثر خرابی، اطلاعات درستی به ECU ندهد، عمل احتراق به صورت صحیح انجام نشده و باعث ایجاد اختلال در کارکرد موتور خودرو می شود.
پایه های اتصال دهنده
سنسور دریچه گاز دارای 3 پایه می باشد:
1- پایه مربوط به منبع تغذیه
2- پایه اتصال به بدنه یا منفی
3- پایه اتصال به ECU
نحوه عملکرد سنسور موقعیت دریچه گاز
با فشردن پدال گاز ولتاژ درون سنسور دریچه گاز تغییر کرده و ECU با اطلاعات دریافتی، موقعیت دریچه گاز را متوجه می شود.
ولتاژ خروجی سنسور دریچه گاز در حالت بسته 400 الی 500 میلی ولت است و در حالت کاملاً باز به 4300 تا 4800 میلی ولت می رسد.
در حالتی که فشاری بر روی پدال گاز وجود ندارد و دریچه گاز بسته است، ولتاژ ارسالی به ECU صفر می باشد.
در این حالت خودرو در حالت دور آرام قرار دارد.
هنگامی که راننده شروع به فشردن پدال گاز می کند، دریچه هوا کاملاً باز شده و دور موتور در حالت حداکثری قرار می گیرد.
این لحظه ایست که ECU با اطلاعات دریافتی از سنسور دریچه گاز به سوزن های انژکتور فرمان پاشش حداکثر سوخت را می دهد و باعث افزایش شتاب خودرو می شود.
انواع سنسور موقیت دریچه گاز برای خودروهای ایرانی
در خودروهای داخلی بسته به نوع ECU مورد استفاده در خودرو، سنسور دریچه گاز به 3 نوع SIEMENS، SAGEM و S-SAT تقسیم بندی می شوند.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز
سنسور دریچه گاز قطعه ای الکترونیکی است و مانند استپر موتور و دریچه گاز نیازی به تمیزکاری ندارد و قاعدتاً عمر بیشتری نیز دارد.
یکی از رایج ترین علائم خرابی این قطعه، بالا رفتن دور موتور در حالت خلاص موتور است.
علامت بعدی خرابی، اصطلاحاً کپ کردن موتور نامیده می شود.
چرا این اتفاق می افتد؟
راننده به پدال فشار وارد می کند، دریچه هوای خودرو باز می شود، ولی چون سنسور موقعیت دریچه گاز درست عمل نمی کند و نمی تواند تشخیص دهد دریچه هوا در چه موقعیتی قرار دارد، اطلاعات نادرستی به ECU ارسال می کند.
در نتیجه میزان پاشش سوخت و زمان جرقه زدن شمع خودرو از حالت استاندارد خارج شده، عملکرد موتور دچار نقص و افت شتاب می شود.
افزایش آلایندگی و مصرف سوخت نیز از دیگر تبعات خرابی این قطعه می باشند.
عوامل خرابی
از عوامل خرابی سنسور موقعیت دریچه گاز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- آب خوردن به سنسور هنگام شستشوی موتور خودرو
2- گاز دادن نامتعارف به خودرو
3- کثیف بودن محفظه دریچه گاز به مدت طولانی
4- وجود عیب در ECU خودرو یا نوسان برق در سیم کشی خودرو که علاوه بر سنسور دریچه گاز، می تواند به دیگر قطعات خودرو نیز آسیب وارد کند.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.